José María Aierdi Lurralde antolamenduko, etxebizitzako, paisaiako eta proiektu estrategikoetako kontseilariak nabarmendu du azken bost urteetan alokairuko 5.000 etxebizitza inguru aktibatu direl Nafarroan, "arrazoizko" errentarekin.

EH Bilduk Osoko Bilkuran egindako interpelazio bati erantzunez, Aierdik baieztatu du aurreko legealdian “paradigma aldaketa bati ekiteko oinarriak” jarri zirela, “urteak igaro ahala errealitate bihurtzen ari dena, paradigma aldaketa bat etxebizitza kontsumorako, inbertsiorako eta, batzuetan, espekulaziorako ondasun gisa ulertzeari uzten diona, herritarren oinarrizko eskubide gisa interpretatzeko".

Kontseilariak adierazi duenez, "premisa argi batzuk dituen diagnostiko batetik abiatzen gara: beharrezkoa da alokairuan etxebizitza gehiago eskaintzea. Gainera, badira beste erronka batzuk, energia-aldetik efizientea ez den etxebizitza-parke zahar bat daukagulako, Iruñerriaren inguruan makrozefalia-arriskua dagoelako beste lurralde batzuetan biztanlerik gabe geratzeko arriskua dagoen bitartean".

Azken urteotan hartu diren neurriei dagokienez, Aierdik zehaztu du, lehenik eta behin, Navarra Social Housing Plana landu dela, hasiera batean 524 etxebizitza zituena, eta egungo plangintzan biderkatu egin dela alokairu publikoko 1.200 etxebizitza berri baino gehiagora iristeko, prezio "eskuragarrietan, eta 2023rako kaleratutako direnak.

Bigarrenik, EmanZipa eta David programen bultzada nabarmendu du; izan ere, hilean 650 euroko gehieneko errentatik % 50eko laguntza ematen dute. "Indarrean dauden bi urte eta erdian, EmanZipa gazteentzako programak 2.560 onuradun zenbatu ditu gaur egun (ordura arte, alokairu-prezioen goranzko presiopean zeuden), eta David programak beste 1.233 familia onuradun hartzen ditu", azpimarratu du.

Hutsik dauden etxebizitzen mobilizazioari dagokionez, Aierdik azaldu du alokairuko poltsaren programak 475 etxebizitza zituela 2015ean – aurreko hamar urteetan gainditu gabeko kopurua –, eta ordutik aurrera, "2016 eta 2017 artean aktibatutako neurri pizgarrien ondorioz, zifra hori pixkanaka hazten joan da, eta gaur egun 794 dira; hau da, % 70eko igoera izan du, eta ez da kasualitatea izan".

Aierdik adierazi duenez, "azken bost urteotan eta aipatu ditudan bide desberdinak direla eta, Nafarroako Gobernuak alokairuko etxebizitzen eskaintza, oro har, 5.000 etxebizitzatan handitzea ahalbidetu du. Agian ez da nahikoa, Arartekoak dioen bezala, ados nago, eskaria are handiagoa delako. Enplegu-sorrera ez da nahikoa izango % 10etik gorako langabezia-tasa dagoen bitartean edo itxarote-zerrendak murrizteko espezialitate medikoak handitu behar diren bitartean. Jakina. Baina garrantzitsuena martxan jartzen diren politikak eta lortzen diren emaitzak dira", berretsi du.

Kontseilariak adierazi duenez, "lurzoruaren politika funtsezkoa da", eta Etxabakoizkoa bezalako PSISak ezin direla gauzatu adierazi du, bi arrazoirengatik: batetik, trenbidearen afera konpondu behar delako, nahitaez hirigintza-garapenari eragiten diona, eta, bestetik, eremu horretako jarduera baldintzatzen duen enpresa baten kokapena adostu behar delako".

Esandakoan sakonduz, Aierdik gaineratu du plana, berrikusi ezean, "erabateko zuloa" izango litzatekeela Nafarroako zergadunentzat, "UPNren gobernuek enpresarekin negoziatu zituzten konpromisoen inpaktu ekonomikoagatik”.

Maiorga Ramirezek (EH Bildu) adierazi duenez, "erakundeek hainbat neurri ezarri behar dituzte etxebizitzaren eskubidea bermatu ahal izateko", eta "estrategiak ez du soilik eraikuntzan oinarritu behar, errealitatea kontuan hartu beharko da eta horren arabera jokatu". Ramirezek azaldu duenez, Next Generation Europako funtsak erabili behar dira 2018-2028 aldirako Nafarroako Etxebizitza Plana eguneratzeko, eta gaineratu du Foru Gobernuak "bide luzea" duela egiteko.

Juan Luis Sánchez de Muniáinek (Navarra Suma) adierazi duenez, "etsigarria da Gobernu honen ezintasuna, etxebizitza eskatzen duten milaka pertsonei ez baitie erantzunik ematen ez epe laburrean, ez ertainean, ez luzean. Arazoa konpontzeko gaitasunik ez duela baieztatu besterik ez du egin. Duela zortzi urteko oposizioari oposizioa egiten dihardute, oraingo arazoak konpondu gabe. Interes alderdikoiak direla eta Etxabakoizko plana geldiarazita dago, izan ere, berrikusi nahi izan balute, horretarako denbora asike izan dute", adierazi du.

Arantza Biurrunek (PSN) adierazi duenez, UPNk "ondorengo gobernuentzako marroi handi bat utzi zuen PSISarekin, itxita eta ondo itxita utzi zuten plan batean onura nabarmenak ziurtatu zituztelako, eta orain besteek konpondu beharko dute. Gobernuak argi dauka zer egingo duen, lehenik eta behin zer baldintza eta konpromiso dituen ebaluatu, herritarrei zenbat kostatu dakigukeen ondo azaldu eta zer bideragarritasun duen azaldu. Gobernuak "guztien beharrak asetzera bideratutako etxebizitza eredu unibersalista" baten aldeko apustua egin du.

Pablo Azconak (Geroa Bai) defendatu duenez, "etxebizitza politikan aldaketa bat egon da, eta aldaketa horrek, Nasuvinsa 2015etik ezartzen ari den etxebizitza politiketan ez ezik, legeetan ere aldaketa argia ekarri du, 2016ko Etxebizitzaren Foru Legearekin eta 2018ko Nafarroan Etxebizitza Izateko Eskubideari buruzko Foru Legearekin. Lehen, motor ekonomikotzat eta inbertsio-ondasuntzat jotzen zen etxebizitza. Ondoren, etxebizitza eskubide bihurtzen da. Eta Etxabakoizko PSISari dagokionez, berrikuspena da irtenbide bakarra".

Mikel Builek (Podemos-Ahal Dugu) ohartarazi duenez, abuztuaren 9an "Covid-19ak eragindako alarma egoera dela eta ezarritako moratoria guztiak desagertuko dira, eta ez dakigu luzapenik egongo den edo ez. Kezkatzen gaitu udaren erdian epaitegietan etxegabetze ugari pilatzeak, eta eskubide hori murrizten joateak. Ganbera hau baliagarri izan dadin mekanismo batzuk landu behar ditugu abuztu erdian etxebizitza larrialdi egoera bat gerta ez dadin", adierazi du.

Azkenik, Marisa de Simónek (Izquierda-Ezkerra) adierazi duenez, etxebizitzaren alorrean "hiru gai jorratu behar dira dagoeneko. Lehenik eta behin, alokairua lehenetsi behar da erosketaren aurretik, eta, horretarako, prezio eskuragarriak eta bidezkoak behar dira, eta, horretarako, prezioen gaineko kontrola behar da. Bigarrenik, etxebizitza-baliabide publikoak eta laguntzak eman behar dira. Eta, azkenik, espekulazioa eta abusuak saihestu behar dira, etxebizitzetan pilaketak egitea ahalbidetzen baitute”.