Noiz argitaratua Osteguna, 2024.eko Martxoak 14

Foru Gobernua osasun mentaleko sarean haur eta gazteen ospitalizazioko oheak handitzea aztertzen ari da

Contigo-Zurekin-en interpelazio bati erantzun dio, zeinak osasun-sistemako katebegi zaurgarrienetako bat indartzeko sarbide- eta arreta-berme egokiak eskatzen dituen

Fernando Domínguez Nafarroako Gobernuko Osasun kontseilariak ostegun honetan azaldu duenez, bere departamentua "Nafarroako Unibertsitate Ospitalean osasun mentalari dagokionez haur eta gazteen ospitalizaziorako ohe kopurua handitzeko aukera aztertzen ari da".

 

Gainera, Domínguezek azaldu duenez, Contigo-Zurekin elkarteak kontrol-saioan egindako interpelazio bati erantzunez, "osasun mentaleko etxeko ospitaleratzea ezartzeko aukera" ere aztertzen ari dira.

 

Kontseilariak adierazi duenez, Nafarroako osasun mentaleko sareak 30.000 paziente baino gehiago artatu zituen 2023an, eta horietatik 11.300 lehen aldiz joan ziren osasun mentaleko zentro batera. Gainera, 1.100 pertsona baino gehiago ospitaleratu zituzten.

 

Osasun kontseilariaren hitzetan, "behin-behineko zenbakiak dira, 2023ko memoria ixten ari baitira, baina berez oso esanguratsuak dira".

 

Fernando Domínguezek adierazi duenez, "osasun mentala, batez ere pandemiaren ondorioz, guztion ahotan dagoen gaia da, eta osasunaren barruan, maila politiko eta sozialean gehien aipatzen denetako bat da. Hala ere, Nafarroan harrotasunez esan dezakegu aspalditik lantzen ari garen gai bat dela, eta horri esker Estatuko osasun mentaleko sare garatuenetako bat dugu, autonomia-erkidego askorentzat erreferentzia izatera iristen dena", adierazi du.

 

Nolanahi ere, kontseilariak adierazi duenez, alderdi horrek "ez du kentzen osasun mentaleko sarearen helburua betetzeko hobekuntza-arloak egotea".

 

Kontseilariak azaldu du 2019-2023 Osasun Plan Estrategikoa ebaluazio-prozesuan dagoela gaur egun, eguneratu ahal izateko.

 

Domínguezek nabarmendu duenez, "osasun mentaleko politikak ez dira buruko nahasmenduez bakarrik arduratu behar, hura sustatzen duten gai zabalagoak jorratu behar dira, hala nola osasun mentalaren sustapena gobernuko eta gobernuz kanpoko sektoreen politika eta programetan sartzea, eta ildo horretan lanean ari gara eta jarraituko dugu".

 

Daniel Lópezek (Contigo-Zurekin) adierazi duenez, "osasun mentala azken urteotan kezka bihurtu den arren, osasun-sistema guztien katebegi ahulenetako bat izaten jarraitzen du, ez Nafarroakoena, guztiena".

 

Gainera, pandemiak osasun mentalean izan dituen ondorioez ohartarazi du, eta adierazi du "beharrezkoa" dela gure erkidegoan nahasmenduen prebalentzia aztertzea, Nafarroako egoeraren garrantzia ulertzeko. “Arreta egokirako osasun mentaleko zerbitzuetarako sarbidea bermatu behar da, ditugun erronkak identifikatu behar dira", azpimarratu du.

 

Leticia San Martínek (UPN) adierazi duenez, "osasun mentalaren inguruko politikek eta, batez ere, aurrekontu-zuzkidurak ez du Gobernuaren konpromisoa benetakoa den edo ez argitzen. Gobernuak iragarri zuen Osasunaren aurrekontua % 10 handitu dela 2024an. Hala ere, osasun mentalerako aurrekontua % 5 baino ez da igo. Horrek esan nahi du Osasunaren aurrekontu osotik osasun mentalera bideratzen dugun ehunekoa azken 20 urteetako txikiena dela, % 2,84 hain zuzen ere. Azken 20 urteetan soilik hiru urtez jaitsi gara % 3tik. Ez da osasun mentalerako baliabiderik ematen ari", adierazi du.

 

Maite Esporrínek (PSN) adierazi duenez, "itxarote-zerrendak patologia askoren diagnostikoan eta tratamenduan handicap bat izan dira, baina osasun mentalean, 2023ko irailetik, 400 pertsona gutxiago daude itxarote-zerrendan". Esporrínek Osasun Mentaleko Ekintza Planean lan egitearen alde egin du, haurrei arreta berezia eskainiz, eta "Lehen Mailako Arreta indartu" behar dela uste du.

 

Txomin Gonzalezen (EH Bildu) esanetan, "ezinbestekoa da gogoeta sakona egitea osasun mentalaren arloan pertsonek behar duten arretari buruz, eta eremu publikotik bermatzea, orain egiten ari ez den bezala". Legebiltzarkideak defendatu duenez, "ezinbestekoa da arazo horiei aurre egiten lagunduko duen estrategia bat eguneratzea eta garatzea".

 

Isabel Aranburuk (Geroa Bai) azpimarratu du bere taldea "kezkatuta" dagoela eta ezin duela "onartu" herritar batek "zerbitzu edo profesional pribatuetara" jo behar izatea, ez duelako "behar den arreta" jasotzen eremu publikoan. Aranburuk nabarmendu du Geroa Bairen "kezka erreala" dela osasun mentalagatik, eta horregatik 2024rako Nafarroako Aurrekontuei zuzenketa zehatzak aurkeztu dizkie.

 

Irene Royok (PPN) defendatu duenez, "osasun mentala hobetzeko politika eta estrategia zabalak garatu behar dira", eta esparru horrek "finantzaketa handiagoa behar du modu serioan ekin nahi bazaio". Horren ostean, "erantzukizun politikoa" eskatu du, eta "ez dezagun hau lubaki politiko egin", "gazte eta pertsona askoren sufrimenduaz ari baikara".

 

Eztabaida itxiz, Maite Nostik (Vox) azaldu duenez, "herritarren % 9k osasun mentaleko arazoren bat du eta % 25ek arazo bat izango du bizitzan zehar, baina ez du zertan gaixotasun mentala izan. Buruko nahasmendu batengatik tratamendua behar duten pertsonen erdiek baino gehiagok ez dute jasotzen, eta askok ez dute tratamendu egokia jasotzen", adierazi du.

 

Nostiren ustez, "kontseilariaren proiektua anbizio handikoa da, egia da Nafarroako sare mentala Espainiako garatuenetakoa dela, eta kontseilariaren proiektuari ikusten diodan eragozpen bakarra da baliabide ekonomiko egokiak izatea horiek gauzatu ahal izateko".